OKONEK DAWNIEJ
OKONEK- to niewielkie miasteczko położone u stóp góry Tecławskiej nad rzeką Czarną dopływem Gwdy. Okolice miasta są lekko pagórkowate w dużej mierze zalesione, jesienią obfitują w grzyby.
Według opisu granic miedzy Koroną a Księstwem Pomorskim w XV w rzeka Czarna stanowiła granicę między Pomorzem (ziemią szczecinecką) a Wielkopolską. Nie sprzyjało to rozwojowi osadnictwa i jeszcze pod koniec XV w. było ono po obu stronach rzeki bardzo rzadkie.
Okonek został założony jako wieś przed rokiem 1546 przez sołtysa osadźcę Heninga Woykę, Kaszuba przybyłego tutaj z człuchowskiego. Początkowo jej mieszkańcami byli wyłącznie Kaszubi.
Historyk niemiecki prof. Tümpel nadmienia, że niemiecka nazwa Okonka - Ratzebohr wiąże się ze słowiańskim nazwiskiem księcia Racibora, stąd też pierwotnie nazwano je Racibórz.
Doktor Rogge wspomina, że Okonek istniał już jako osada targowa od roku 1597 na skrzyżowaniu dwóch szlaków handlowych do Szczecina i Gdańska oraz posiadał coś w rodzaju rady. Osada była licznie odwiedzana przez kupców. Jako osada targowa posiadał Okonek oddzielne prawa zwane "jus forense, jus civile". W roku 1614 wymienia się Okonek jako wieś wolną, która korzystała z jarmarków.
W wyniku wojny trzydziestoletniej (1618 - 1648) Okonek wraz z całą ziemią szczecinecką dostał się w ręce Brandenburgii, a od 1720 roku znajdował się pod panowaniem pruskim. Stopniowy napływ kolonistów spowodował wypieranie rodzinnego elementu kaszubskiego. W roku 1748 miejscowość padła ofiarą wielkiego pożaru, który zniszczył wieś. Dzięki pomocy rządowej szybko się odbudował i w roku 1754 Fryderyk II nadał mu prawa miejskie. Miasto Zamiast burmistrza samorządowego otrzymało komisarza królewskiego zarządzającego oraz skarbnika miejskiego. Pożary niszczyły jeszcze Okonek w latach 1822 i 1825, W 1852 roku szalała w mieście, podobnie jak w pobliskich miejscowościach, cholera.
Pomyślny rozwój miasta został zahamowany w czasie wojny siedmioletniej (1756-1763) podczas, której był on aż 23 razy bezkarnie plądrowany przez oddziały kozackie armii carskiej. Król chcąc im przyjść z pomocą wystawił folusz i darował miastu 2.000 talarów na zakupienie wełny, aż do wojny w 1806 r. kwitło tu sukiennictwo i fabrykacja flaneli. Miasto pod koniec XVIII wieku było więc dużym ośrodkiem produkcji sukienniczej znajdującym zbyt swych wyrobów w Wielkopolsce. Pierwszy rozbiór Polski i osuniecie granicy polskiej odbiło się niekorzystnie na wielkości produkcji i spowodowało zahamowanie tego przemysłu.
W 1883 r. zbudowany został ratusz, a w 1899 – gazowania miejska. Podobnie jak w innych miastach w Okonku już w 1820 r. istniało Bractwo Strzeleckie.
W roku 1878 miasto uzyskało połączenie kolejowe ze Szczecinkiem i Piłą, a w 1912 r. korzystało już z elektryczności. W tym samym roku wybudowano wysoką wieżę widokową nazwaną Wieżą Bismarcka.
W roku 1939 Okonek liczył 2.940 mieszkańców.
W czasie II wojny światowej znajdował się tu obóz pracy przymusowej, w którym przebywali więźniowie narodowości rosyjskiej.
31 stycznia 1945 roku miasto wyzwolili żołnierze 2 Korpusu Kawalerii Gwardii Armii Czerwonej. W wyniku walk uległo zniszczeniu ok. 35 % budynków.
OKONEK DZISIAJ
Oś Miasta stanowi szeroka ulica Niepodległości. W mieście zachowało się kilka domów szachulcowych z XIX w. oraz pochodzący z 1856 r. neoromański kościół, zbudowany jako zbór ewangelicki a od 1945 r. użytkowany jako kościół katolicki. Jako jedyny w Polsce występuje pod wezwaniem Matki Bożej od Wykupu Niewolników.
Ratusz wybudowany został w 1883 r. przez murarza i cieślę Gustawa Martina. Budynek jest w stylu eklektycznym (styl charakterystyczny wówczas dla budynków użyteczności publicznej). Dawniej znajdował w nim siedzibę Sąd Okręgowy. Za budynkiem ratusza wybudowano wówczas więzienie miejskie. Oba obiekty są pbecnie siedzibą tut. Urzędu.
Obecnie Okonek liczy około 4 000 mieszkańców. Miasto jest ważnym centrum kulturalno-oświatowym gminy. Okonek posiada Szkołę Podstawową, Gimnazjum i przedszkola (publiczne i niepubliczne) oraz znajduje się tutaj siedziba Okoneckiego Centrum Kultury wraz z Bliblioteką Miejską. Przy ulicy Stockelsdorf znajduje się Stadion Miejski.
Dużym atutem Okonka jest pełna infrastruktura techniczna. Posiadamy oczyszczalnię ścieków i rozbudowaną sieć kanalizacyjną. Przez teren Miasta przebiega linia gazociągu Piła-Wierzchowo, do której podłączony jest Okonek z rozbudowaną siecią.
